Warmtepomp of gasketel: wat kies je het best?
Ben je aan het bouwen of renoveren en twijfel je tussen een warmtepomp of gasketel? In dit uitgebreide artikel help ik je de juiste keuze maken. Je ontdekt of je nog een gasketel mag plaatsen, wat de voor- en nadelen zijn van beide systemen, en hoeveel ze kosten. Als expert in energiezuinig verwarmen geef ik je alle nodige info mee zodat jij een toekomstgerichte beslissing neemt.
Mag je nog een gasketel plaatsen?
De regelgeving rond gasketels is de voorbije jaren aanzienlijk verstrengd. Je mag in sommige gevallen nog wel een gasketel plaatsen, maar lang niet overal. Hieronder leg ik uit hoe dat precies zit.
Nieuwbouw
Bij nieuwbouwwoningen is het sinds 2023 in Vlaanderen verplicht om een hernieuwbaar energiesysteem te voorzien. Een klassieke gasketel voldoet hier niet meer aan. Enkel als je woning uitzonderlijk goed scoort qua energie (bijvoorbeeld een BEN-woning met zonnepanelen en ventilatiesysteem D), zou je onder strikte voorwaarden nog een gasketel kunnen plaatsen, maar dit is eerder theoretisch.
In de praktijk kies je bij nieuwbouw dus voor een warmtepomp, eventueel in combinatie met zonnepanelen.
Renovatie
Bij renovaties ligt het iets anders. Je mag nog steeds een gasketel plaatsen, maar ook hier is er verandering op komst. Bij ingrijpende energetische renovaties (IER) geldt dezelfde verplichting als bij nieuwbouw: je moet een hernieuwbaar energiesysteem integreren.
Voor kleinere renovaties kan een gasketel nog wel, al raden veel energie-experts aan om nu al toekomstgericht te denken en te kiezen voor een warmtepomp.
Kort samengevat:
- Nieuwbouw = warmtepomp verplicht.
- Renovatie = gasketel kan nog, maar warmtepomp wordt sterk aanbevolen.
Lees ook: Gasketel vervangen door warmtepomp.
Wat is het verschil tussen een warmtepomp en een gasketel?
Nu je weet wat er wettelijk kan, is het tijd om beide systemen inhoudelijk te vergelijken. Zo begrijp je beter welk systeem bij jouw situatie past.
Hoe werkt een warmtepomp?
Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater. Die warmte wordt via een compressor op een hogere temperatuur gebracht en verspreid via vloerverwarming of radiatoren. Omdat een warmtepomp weinig elektriciteit verbruikt in verhouding tot de geproduceerde warmte, is dit een zeer energiezuinige oplossing.
Hoe werkt een gasketel?
Een gasketel verbrandt aardgas om warmte op te wekken. Die warmte wordt vervolgens via je centrale verwarmingssysteem verdeeld. Condensatieketels (de moderne variant) recupereren ook warmte uit de rookgassen, wat ze efficiënter maakt dan oudere modellen. Maar het blijft een fossiele brandstof.
Voor- en nadelen op een rij
| Kenmerk | Warmtepomp | Gasketel |
|---|---|---|
| Energiebron | Hernieuwbaar (lucht, water, bodem) | Fossiele brandstof (aardgas) |
| Verbruik | Zeer laag, vooral bij goede isolatie | Matig tot hoog |
| Kostprijs | Hoger in aankoop, lager in verbruik | Lager in aankoop, hoger in verbruik |
| Milieu-impact | Zeer laag | Hoog, CO₂-uitstoot |
| Levensduur | 15-20 jaar | 12-15 jaar |
| Premies | Ja, via Fluvius en MijnVerbouwPremie | Beperkt tot geen premies |
| Plaatsing | Complexer (ruimte voor buitenunit) | Snelle en makkelijke plaatsing |
Prijsvergelijking: warmtepomp vs gasketel
De prijs speelt uiteraard een grote rol in je beslissing. Hieronder vind je een overzicht van de gemiddelde kosten, met en zonder installatie.
| Systeem | Aankoopprijs (excl. plaatsing) | Totale prijs mét installatie |
|---|---|---|
| Lucht-lucht warmtepomp | €1.500 – €3.000 | €2.500 – €5.000 |
| Lucht-water warmtepomp | €5.000 – €9.000 | €8.000 – €13.000 |
| Hybride warmtepomp | €4.000 – €7.000 | €6.000 – €10.000 |
| Bodem-water warmtepomp | €10.000 – €15.000 | €15.000 – €25.000 |
| Condensatieketel (gas) | €2.000 – €3.500 | €3.000 – €5.000 |
Hou er rekening mee dat je bij een warmtepomp ook extra kosten kunt hebben zoals aanpassing van je radiatoren of installatie van vloerverwarming.
Welke installatie kies je best in jouw situatie?
Er is geen one-size-fits-all. Wat voor de ene ideaal is, is voor de andere totaal niet haalbaar. Daarom bekijk je best je situatie op vier vlakken: woningtype, isolatiewaarde, verwarmingsbehoefte en budget.
Voor nieuwbouw
Hier is de keuze simpel: een warmtepomp. Meestal wordt een lucht-water warmtepomp gecombineerd met vloerverwarming. Je woning is goed geïsoleerd, wat perfect past bij de lage temperatuurverwarming van een warmtepomp.
Voor bestaande woningen
Bij renovaties hangt het sterk af van je isolatiegraad. Is je woning slecht geïsoleerd, dan is een warmtepomp minder rendabel. Overweeg dan een hybride warmtepomp: die werkt samen met je gasketel. Op koude dagen springt de gasketel bij, op andere momenten doet de warmtepomp het werk.
Heb je wél al goede isolatie en eventueel vloerverwarming, dan is een lucht-water warmtepomp of zelfs een geothermische warmtepomp (als je budget het toelaat) een slimme investering.
Zijn er subsidies of premies beschikbaar?
Ja, en zeker voor warmtepompen. In Vlaanderen kun je rekenen op verschillende steunmaatregelen:
Mijn VerbouwPremie
- Lucht-water warmtepomp: tot €3.000 premie
- Hybride warmtepomp: tot €1.500 premie
- Bodem-water warmtepomp: tot €4.000 premie
De exacte bedragen hangen af van je inkomen en het type woning. Je vraagt de premie aan via Mijn VerbouwPremie.
Let op: voor gasketels zijn er bijna geen premies meer, tenzij je een hybride systeem installeert.
Vergelijking op lange termijn
De aanschaf van een warmtepomp lijkt op het eerste zicht duurder, maar op termijn bespaar je op energieverbruik. Met de huidige gasprijzen en de steeds strengere milieuregels, zal verwarmen op gas almaar minder interessant worden. Een warmtepomp rendeert vooral op langere termijn, zeker als je ook zonnepanelen hebt.
Warmtepomp of gasketel: conclusie
Als je toekomstgericht wil verwarmen, is een warmtepomp de logische keuze. Bij nieuwbouw is het sowieso verplicht, bij renovatie sterk aan te raden. Gasketels zijn nog toegestaan in bepaalde renovaties, maar ze zijn minder milieuvriendelijk en minder rendabel op lange termijn.
Wil je zeker zijn van de juiste keuze? Laat je adviseren door een vakman in de buurt.